یکی از گیاهان دارویی که فواید بسیار زیادی در سلامت، پاکسازی و سم زدایی بدن و کاهش وزن دارد، گیاه اسفناج است. خواص اسفناج بسیار زیاد است.
این گیاه با نام انگلیسی Spinach و نام علمی Spinacia oleracea شناخته می‌شود.
در اینجا برخی از خواص این گیاه دارویی اسفناج و روشهای مصرف آن بیان می‌شود.
برخی از خواص اسفناج:
در اینجا می‌توانید برخی خواص اسفناج و روشهای مصرف آن را به صورت اسلاید ورق بزنید و ببینید.
برای دیدن اسلایدها، اسلایدها را به سمت چپ ⇐ حرکت دهید.
خواص اسفناج از نگاه طب سنتی:
قلیایی کننده بدن، رفع ورم روده، رفع ورم ریه، ملین و ضد یبوست، خنک کننده بدن، مفید برای کاهش وزن و لاغری، موثر در رفع تشنگی، درمان ورم و درد گلو، پیشگیری از سرطان، کاهش کلسترول خون، سم زدایی و پاکسازی بدن، افزایش ترشحات لوزالمعده، تقویت کننده اعصاب، درمان رماتیسم و نقرس، افزایش شیر در زنان شیرده، افزایش گلبولهای قرمز خون.
خواص اسفناج باعث تسریع در هضم غذا می‌شود و باعث ازدیاد ترشات معده می‌شود.
آش اسفناج با گشنیز برای سردردهای ناشی از سوء هاضمه و اختلال دستگاه گوارش مفید است.
آش اسفناج را با آب لیمو و سماق و یا آبغوره بخورید، سردردهای ناشی از اختلال کیسه صفرا را برطرف می‌کند.
تحقیقات نشان داده که اسفناج در پیشگیری از سرطان روده بزرگ، معده، پروستات، حنجره و رحم موثر است.
خواص اسفناج به گونه ای است که بهترین دارو برای کسانی است که مبتلا به کم خونی هستند.
اسفناج مانند جارو، روده بزرگ را تمیز می‌کند.
اسفناج پخته برای رفع بیماری آسم و گرفتگی صدا بسیار موثر است.
تخم اسفناج ملین و خنک کننده است.
تخم اسفناج برای برطرف کردن ورم کبد و یرقان مفید است.
اسفناج دارای کلروفیل است، عضلات روده را تحریک و تخلیه مدفوع را آسان می‌کند.
اسفناج خام را در سالاد خود بریزید و میل کنید. این کار هم وزن شما را پایین آورده و هم باعث پاکسازی بدن شما می‌شود.
از اسفناج اسموتی‌های کاهش وزن بسیار زیادی نیز می‌توان ساخت.
1. کمک به دفع سموم بدن
از جمله خواص اسفناج می‌توان گفت که غنی از فیبر است. فیبر برای سلامت دستگاه گوارش مفید است، زیرا حرکات روده را بهبود می‌بخشد، به هدایت مواد دفعی و سمی به بیرون از بدن کمک می‌کند، جلوِ بروز یبوست و اسهال را می‌گیرد و سموم لوله‌ی گوارش را دفع می‌کند.
2. سلامت و تقویت استخوان‌ها
دریافت کم ویتامین K باعث افزایش خطر شکستگی و پوکی استخوان می‌شود. مصرف ویتامین K برای سلامت و تقویت استخوان‌ها بسیار مفید است.
ویتامین K باعث اصلاح پروتئین ماتریکس شده و جذب کلسیم را افزایش و دفع آن از طریق ادرار را کاهش می‌دهد. اسفناج منبع غنی این ویتامین است.
3. از بین بردن رادیکال آزاد
یکی از دلایل پیری زودرس پوست، مشکلات قلبی و دیابت وجود واکنش‌های رادیکال آزادی در بدن است.
تنها موادی که می‌توانند این واکنش‌ها را کنترل کنند آنتی اکسیدان ها هستند. البته غلظت مشخصی از رادیکال آزاد در بدن ضروری است.
4. افزایش قوه بینایی
اسفناج موجب تقویت چشم و افزایش قوه بینایی در افراد می‌شود، بنابراین مصرف آن در دوران نوجوانی و میانسالی بسیار توصیه می‌شود.
اسفناج حاوی مقادیر فراوان آنتی اکسیدان‌های لوتئین و زاکسنتین است که از بروز بیماری‌های چشمی مانند آب مروارید و دژنراسیون ماکولار مرتبط با سن جلوگیری می‌کند. ویتامین A موجود در اسفناج نیز برای حفظ غشای مخاطی و بینایی چشم حیاتی است.
5. ضد سرطان
پژوهش‌ها نشان داده فلاوونوئید موجود در اسفناج، تقسیم سلولی سلول‌های سرطانی در معده و پوست را کاهش داده و همچنین سبب کاهش چشمگیر خطر ابتلای افراد به سرطان پروستات می‌شود.
6. کنترل فشار خون
ویتامین C و پتاسیم موجود در اسفناج نیز نقش مهمی در کاهش فشار خون بالا ایفا می‌کنند. اسفناج منبع غنی پتاسیم است که علاوه بر کاهش فشار خون، مانع بروز سنگ کلیه شده و ضربان قلب را کنترل می‌کند.
مصرف کم پتاسیم باعث افزایش خطر ابتلا به فشار خون می‌شود. دیگر غذاهایی که پتاسیم زیادی دارند عبارتند از سیب زمینی، گوجه، لوبیا و پرتغال.
7. محافظت در برابر ابتلا به بیماری‌های قلبی
اسفناج در درمان بیماری‌های عروقی ازجمله تصلب شرایین و فشار خون نیز مؤثر است.
ترکیبات محافظت‌کننده‌ای که در اسفناج وجود دارند، مواد مضری را که در دیواره‌ی سرخ‌رگ‌ها تولید می‌شوند، پاک می‌کنند، سطح کلسترول خون را پایین می‌آورند، با فشار خون بالا مقابله می‌کنند، گردش خون در بدن را بهبود می‌بخشند و رگ‌ها را قوی و سالم نگه می‌دارند.
8. کاهش احتمال آلزایمر
اسفناج غنی از ویتامین K است. این ویتامین به میزان زیادی در کاهش واکنش‌های مربوط به آسیب‌های سلول‌های عصبی مؤثر است.
ویتامین K سلامت مغز را تضمین و از بروز بیماری‌هایی به مانند آلزایمر و کندی ذهن در سنین کهن‌سالی جلوگیری می‌کند.
9. تقویت سیستم ایمنی
ویتامین A موجود در اسفناج برای سلول‌های سفید خون حیاتی است و با تقویت سیستم‌های ورودی بدن از جمله غشاهای مخاطی، دستگاه تنفسی، ادراری و روده از بروز انواع عفونت جلوگیری می‌کند.
یک فنجان اسفناج حدود 337 درصد نیاز روزانه بدن به ویتامین A را تامین می کند!
10. سلامت سیستم گوارشی
اسفناج حاوی مقادیر زیادی فیبر و آب است. با خوردن اسفناج در طول وعده‌های غذایی به احتمال بسیار از بروز یبوست مصون خواهید بود.
اسفناج دارای فیبر نامحلول زیادی به نسبت فیبر محلول است و همین عامل می‌تواند سلامت سیستم گوارشی و عدم بروز یبوست را به دنبال داشته باشد.
فیبر محلول در آب نیز نقش مؤثری در بهبود سلامت و کاهش جذب چربی و کلسترول دارد.
آب اسفناج خام – 100 میلی لیتر، و مخلوط کردنش با مقدار مشابه آب و مصرف دو بار در روز، شایع ترین موارد یبوست را ظرف چند روز درمان خواهد کرد.
11. کنترل دیابت
اسفناج خاصیت ضددیابتی داشته، مصرف آن باعث افزایش سطح حساسیت به انسولین می‌شود و آنتی اکسیدان‌های اسید آلفا لیپوئیک موجود در آن از تغییرات اکسیداتیو بدن جلوگیری می‌کند.
همچنین اسفناج به واسطه داشتن فیبر، سرعت جذب قند در روده را کاهش می‌دهد. این دلیل می‌تواند برای بیمارانی که نیاز به تزریق انسولین دارند، حیاتی باشد.
12. خواص اسفناج برای لاغری:
خواص اسفناج برای کاهش وزن بسیار عالی است زیرا کالری و چربی ناچیزی داشته و حاوی فیبر فراوان است.
فیبر موجود در اسفناج به هضم بهتر غذا کمک می‌کند و با ایجاد احساس سیری و کاهش اشتها باعث لاغری می‌شود.
13. درمان یبوست:
اسفناج دو برابر دیگر سبزیجات فیبر دارد. یک پیمانه اسفناج حدود 20 درصد فیبر دارد که مانع یبوست است و به هضم غذا کمک می‌کند.
14. کاهش کلسترول خون:
فیبر موجود در اسفناج موجب می‌شود کلسترول خون پایین بیاید و جذب گلوکز کاهش پیدا کند. این فاکتورها به‌همراه هم، خطر حمله‌ی قلبی یا سکته را تا میزان قابل‌توجهی از بین می‌برند.
15. کم خونی:
مصرف منظم اسفناج به دلیل محتوای فراوان آهن موجود در آن از بروز بیماری کم خونی یا آنمی پیشگیری کرده و برای دوران قاعدگی و پریود زنان و رشد کودکان و نوجوانان بسیار مفید است.
اسفناج جایگزین خوبی برای گوشت قرمز محسوب می‌شود زیرا علاوه بر آهن فراوان، حاوی کالری و چربی کمتری می‌باشد.
16. کنترل تیروئید:
اسفناج سرشار از ید است که برای افراد مبتلا به مشکلات غده تیروئید مفید باشد. ید از مواد معدنی ضروری برای ساخت هورمون‌های تیروئید است و سلول های تیروئیدی تنها سلول‌هایی هستند که ید را جذب می‌کنند.
17. ضد انعقاد خون:
یکی از خواص اسفناج این است که دارای مقادیر زیادی ویتامین K1 است. ویتامین K1 نقش‌های اساسی زیادی در بدن دارد که مهم‌ترین آن در انعقاد خون است.
کسانی که داروهای ضد انعقاد خون به مانند وارفارین مصرف می‌کنند می‌بایست به صورت نظارت شده از اسفناج استفاده کنند.
18. ضد انگل
اسفناج از سبزیجات ضد انگلی است که از غشای مخاطی معده محافظت کرده و از بروز زخم معده جلوگیری می‌کند.
19. پیشگیری از آسم
خطرات ابتلا به آسم در افرادی که میزان بالایی از مواد مغذی از جمله بتاکاروتن را دریافت کنند بسیار کمتر است. این سبزی منبع عالی بتاکاروتن بوده و تا حد زیادی نیاز بدن را به این ماده ی غذایی تامین می‌کند.
علاوه بر اسفناج زردآلو، کلم بروکلی، طالبی، کدوتنبل و هویچ نیز منابع عالی این ماده غذایی هستند.
20. سم زدایی بدن
اسفناج دارای خاصیت سم زدایی بوده و مصرف آن باعث تنظیم متابولیسم بدن، افزایش سطح هموگلوبین و بالا بردن سطح انرژی بدن می‌شود.
21. سلامت کبد و درمان کبد چرب:
اسفناج حاوی مقادیر بالایی کربوهیدرات، آب و آنتی‌اکسیدان‌هایی است که برای سلامت کبد مفید هستند، تحقیقات نشان داده که سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج برای سم‌زدایی از کبد و درمان کبد چرب مفید هستند.
22. درمان سرماخوردگی و آنفلونزا
اسفناج حاوی مقادیر بالایی ویتامین A و ویتامین C است که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شده و برای درمان بیماری‌های باکتریایی و ویروسی مانند سرماخوردگی و آنفلونزا مفید هستند.
23. درمان افسردگی
مقادیر بالای روی و منیزیم موجود در اسفناج استرس و اضطراب را کاهش داده و برای درمان افسردگی مفید هستند.
24. درمان بی خوابی
اسفناج دارای ویتامین B6، و منیزیم است. B6 به ما کمک می‌کند سروتونین را تولید کنیم، هورمونی که ما را آرام می‌کند و به تنظیم خواب و چرخه‌های بیدار کمک می‌کند.
25. خواص اسفناج در بارداری
اسفناج منبع غنی فولات است که باعث رشد طبیعی سیستم عصبی جنین شده و از نقص لوله عصبی جلوگیری می‌کند. فولات همچنین رشد بافت‌های بدن جنین را بهبود می‌بخشد و به عملکرد سلولی کمک می‌کند.
آهن موجود در اسفناج از بروز کم خونی در دوران بارداری پیشگیری و فیبر فراوان اسفناج، یبوست بارداری را درمان می‌کند. بنابراین اگر باردار هستید، گنجاندن اسفناج در رژیم غذایی شما قطعا یک ایده‌ی خوب است.
26. جوانسازی پوست صورت
اسفناج غنی از آنتی‌اکسیدان‌هایی است که باعث تخریب رادیکال‌های آزاد در بدن شده و از پیری زودرس جلوگیری کرده و باعث جوانسازی پوست صورت می‌شود.
27. ضد آفتاب طبیعی
اسفناج منبع غنی ویتامین B است که از پوست در برابر اشعه‌های مضر خورشید محافظت کرده و از بروز سرطان پوست جلوگیری می‌کند.
28. جلوگیری از پیری زودرس
اسفناج دارای خواص آنتی اکسیدانی است و با آسیب رادیکال‌های آزاد مقابله کرده و از پیری پوست جلوگیری می‌کند. مصرف منظم اسفناج به حفظ سلامت و جوانسازی پوست کمک می‌کند.
29. اسفناج برای رشد مو:
یکی از فواید شگفت انگیز اسفناج این است که به رشد مو کمک می کند.پروتئین بالا، ویتامین A و مقدار ویتامین C موجود در اسفناج به بدن اجازه می دهد تا به درستی چربی پوست سر را تنظیم کند و کمک به جلوگیری از ریزش مو می کند.
این عوامل همچنین به مو کمک می کنند تا سریع تر رشد کنند. این یک معامله بزرگ برای افرادی است که سابقه ریزش مو در خانواده شان را دارند.
برای این که این کار را برای خودتان انجام دهید، یک دستور غذای خوب این است که یک فنجان اسفناج را بردارید، آن را با یک قاشق سوپ خوری عسل، روغن زیتون، روغن نارگیل، یا روغن کرچک مخلوط کنید، و سپس مخلوط را به پوست سر خود بمالید و آن را برای سی تا شصت دقیقه نگه دارید.
نحوه مصرف اسفناج در طب سنتی:
سرفه‌های خشک: برای رفع سرفه خشک، برگ اسفناج را با جو پوست کنده و روغن بادام بپزید و میل کنید.
درمان آکنه و جوش صورت با اسفناج:
برای این منظور آب اسفناج را به صورت ماسک روی پوست صوت بمالید و پس از گذشت ۲۰ دقیقه با آب سرد بشویید.
مضرات اسفناج:
در کنار خواص اسفناج، باید گفت که این گیاه دارویی دارای اگزالات است و برای بیماران مبتلا به ورم مفاصل و سنگ کلیه و مثانه مناسب نیست.
افرادی که سرد مزاج هستند، باید اسفناج را با ادویه گرم، مانند زنجبیل و هل میل نمایند.
طبیعت و مزاج اسفناج:
برگ اسفناج از نظر طب قدیم ایران، کمی سرد و تر است و برخی اعتقاد دارند که متعادل است، یعنی نه سرد است و نه گرم.
